Naša planeta i dalje sadrži gomile tajni. Tu su nepoznata mjesta koja tek treba da se otkriju i ona o kojima znamo veoma malo. Takođe postoji mjesto koje je zbog loših uslova za morski život i svoje nepristupačnosti postalo groblje za svemirske objekte. Ono se naziva tačka Nemo.
Tačka Nemo se nalazi usred Tihog okeana, gdje je dubina oko četiri kilometra, daleko od kopna i teritorija na kojima žive ljudi. U stvari, najbliža kopnena područja su udaljena od nje 2.688 kilometara.
Prema podacima Okeanske službe američke Nacionalne agencije za okean i atmosferu (NOAA), tačna lokacija ove tačke, kako je oni zovu “polom nepristupačnosti Pacifika”, nalazi se na 48°52.6’ južne geografske širine i 123° 23.6’ zapadne dužine, piše Msn.com.
Najbliže obale su ostrvo Dusi na sjeveru, antarktičko ostrvo Maher na jugu, novozelandska Čatamska ostrva na zapadu i teritorija Čilea na istoku. Ljudi koji su najbliži tački Nemo čak nisu ni na Zemlji – u pitanju su astronauti na Međunarodnoj svemirskoj stanici (ISS), koja orbitira na 416 km iznad Zemlje, a još je na manjoj udaljenosti kad leti iznad nje.
Što se tiče morskog života, tačka Nemo je najmanje biološki aktivan region okeana u svijetu, rekao je BBC-ju okeanograf Stiven D’Hond. On ukazuje da tu nema mnogo životinjskih vrsta ni na površini, ni na morskom dnu, i da je prostor “praktično beživotan”. To je zbog lokacije područja u dijelu poznatom kao Južnopacifički vrtlog – ogromna rotirajuća struja koja blokira ulazak hladnijih voda bogatih hranjivim materijama. Prosječna temperature vode tu je oko sedam stepeni Celzijusa.
Pošto je mjesto toliko udaljeno od kopna, to sprječava vjetar da prenese mnogo organske materije koja služi kao hrana neophodna za održavanje života.
Svi ti uslovi čine tačku Nemo idealnom mjestom za svemirske agencije da tu spuštaju svoje letjelice koje izvode iz orbite. To je, štaviše, mjesto na kojem NASA namjerava da pošalje Međunarodnu svemirsku stanicu, jer ona mora da se demontira i rekonfiguriše u 2024.
Na tački Nemo ima i drugih svemirskih stanica, poput ruskog “Mira”, koji je tamo od 2001, i još šest stanica iz sovjetskog programa “Salut”. Tu su i brojni svemirski brodovi koji su godinama korišteni za opsluživanje ISS, čak 263 njih, odbačenih između 1971. i 2016.
Kako navodi Msn.com, cilj svemirskih agencija koje koriste tačku Nemo je da spriječe da svemirski otpad padne na površinu Zemlje i nanese štetu ljudima. Zbog toga mnoge svemirske agencije iz različitih zemalja, uglavnom SAD, Rusije i Japana, usmjeravaju svoje letjelice ili satelite prema ovoj tački.
Arheolog Elis Gorman, sa Univerziteta Flindres u Adelejdu, u Australiji, kaže da, kao i u slučaju brodskih olupina, “sve što živi u tim dubinama pravi staništa i kolonizuje”. Jedina opasnost tamo za oblike života bi bilo izlivanje goriva sa tih brodova. Ostatak, kako smatra, “ne bi trebalo da predstavlja prijetnju za život u vodi”.
Tačka Nemo dobila je ime po kapetanu Nemu, karakteru kojeg je Žil Vern stvorio za svoj roman “20.000 milja pod morem”, uzimajući u obzir da je “nemo” latinska riječ koja znači “niko”. Otkrio ju je hrvatsko-kanadski inženjer i topograf Hrvoje Lukatela 1992. godine kad je tražio najudaljenije mjesto na Zemlji.
Da bi to izračunao, upotrijebio je softver visoke preciznosti i služio se podacima iz Digitalne karte svijeta koju je sastavila američka Agencija za odbrambeno mapiranje, sada poznata kao Obavještajna agencija za nacionalni geoprostor. Zahvaljujući tome, sada postoji mjesto za rješavanje problema svemirskog otpada uz najmanji mogući uticaj na morski život, navodi Msn.com.
Šta će biti sa tačkom Nemo u budućnosti, niko ne zna. Samo će vrijeme pokazati da li će biti održava i dugoročno korisna za sve. (Naj portal)
https://twitter.com/i/status/1704437395955851566
