Nekada opština, a sada mjestašce u odumiranju, Ulog u opštini Kalinovik se smjestio na nadmorskoj visini od oko 600 metara na lijevoj obali čiste i bistre Neretve, koja pamti neka bolja i sretnija vremena kada je ovom malom varošicom bilo puno dječije graje i vrijednih domaćina kojih se danas samo rijetki sjećaju.
Rijetki mještani u Ulogu pričaju da je to nekada bila “jača” i brojnija opština od Kalinovika i da je ljepote ovog kraja prepoznala i Austrougarska koja je izgradila put preko ovog kraja i da se njime najlakše i najbrže moglo stići do mora. Danas, vele, ovaj kraj je zaboravljen od svih i u njega ne ulaže gotovo niko.
Ulog i danas ima staru i novu školu, ali ni u jednoj ni u drugoj već odavno nema nijednog đaka. Ulog ima pravoslavnu i katoličku crkvu, ima i džamiju, ali i u ta vjerska zdanja dolaze samo rijetki potomci nekadašnjih žitelja.
Prodavnica koju su u Ulogu zvali “Zadrugom” i gdje su se snabdijevali mještani okolnih sela i ovog gradića, koji po arhitekturi i klimi, pogotovo ljeti, lični na primorske gradove, zarasla je u šiblje i polako nepovratno se urušava. Nema ni pijačne vage na kojoj se vagala i prodavala stoka koju su mještani okolnih sela dogonili četvrtkom i prodavali mesarima i kupcima, uglavnom iz Sarajeva.
Ulogom danas šeta više kokoški porodice Tunguz nego stanovnika, iako je ljetni avgustovski dan. Svako ko i u ljetnim mjesecima boravi u Ulogu i želi da nešto kupi od životnih potrepština, mora automobiliom otići do Kalinovika, kome je Ulog pripao, jer je od 1962. godine izgubio status opštine, ili do Istočnog Sarajeva.
“Ulog je pedesetih godina sada već prošlog vijeka imao 7.000 stanovnika, a do 1970. godine škola u Ulogu je sa područnim školama, kojih je bilo u Trešnjevici, Selima, Tobićima brojala 700 đaka. Ulog je pripadao Srezu Nevesinje i bio je jača opština od Kalinovika, kome sada pripada”, priča Petko Višnjevac, jean od rijetkih stanovnika Uloga.
Višnjevac dodaje da ljeti u Ulog dolaze samo oni koje vuče nostalgija za zavičajem, da je nakon rata sagrađena pokoja vikendica, ali zimi tu ostaju samo oni koji odbrojavaju posljednje dane života.
“Ovdje zaista ima puno ljepote, jer je Ulog na 40 kilometara nizvodno od izvora Neretve, koja je najljepša rijeka na planeti. Ali, čini mi se da i oni koji bi možda mogli tu nešto da sagrade, odustaju zbog lošeg puta jer od tunela koji je srušen zbog izgradnje hidroelektrane na Neretvi, a gradila ga je Austrougarska, makadam je u dužini od oko pet kilometara”, priča Višnjevac.
Nekadašnju gradsku kafanu, koja je svojevremeno svakodnevno radila i u kojoj su se ispredale različite priče, pjevalo i pilo, danas pokušava vratiti u život Novo Crovina iz sela Kovačići.
“Ovdje imam namjeru napraviti etno-kafanu. Možda se vrati život – kaže Novo. (Naj portal)
