Svjedoci prohujalih vremena: NAJSTARIJI HRAST NA BALKANU “ŽIVI” PREKO 1.000 GODINA U CRKVENOM DVORIŠTU

Širom svijeta vlada posebno poštovanje prema starim stablima koja pamte prohujale vijekove. Ogromna većina ljudi smatra da je to drveće vrijedno svakog poštovanja i da ih treba smatrati nacionalnim blagom. Znate li koje je drvo najstarije na svijetu, u Evropi, i na Balkanu?

Titula najstarijeg drveta na Balkanu, pripada hrastu iz Srbije. Ovo stablo se nalazi u selu Divljana kod Bele Palanke za koga se tvrdi da je zasađeno 1023. Godine. Prečnik hrasta je veći od tri metra i nalazi se u porti crkve.

Za najstarije drvo u Evropi, zvanično, smatra se bor u Grčkoj koji je dobio ime “Adonis” i ustanovljeno je tehnikom ugljenika da je staro 1.081 godinu! Ipak, posljednjih godina njegov “prijesto” se drma iako mu je korijenski sistem i dalje snažan.

Naime, Italijani su na jugu Apenina pronašli bor “Italus” koji danas, tvrde, ima 1.236 godina! Vjeruje se da u jednom crkvenom dvorištu u selu Langolvil u Velsu hlad daje jedna vrsta tise koja je stara najmanje 3.000 godina. To bi bilo onda najstarije drvo u Evropi.

Najstarije drvo na svijetu je takođe bor. Nalazi se u Bijelim planinama u Kaliforniji i star je 4.852 godine! Pa ipak, njegova titula je pod znakom pitanja jer je pronađen bor iste vrste i u njegovoj blizini, u Bijelim planinama, koji bi, ali ti rezultati čekaju još na provjeru, ponio titulu najstarijeg organizma na planeti sa 5.062 godine.

Kao pojedinačna ova stabla nemaju premca po dugovječnosti, ali ipak nisu najdugovječniji “živi organizmi” na ovoj planeti! Naime, postoje takozvane “klonske kolonije” koje su sastavljene od genetski istih stabala koje povezuje zajednički korijenski sistem!

Tako je “Pando”, ili „drhtavi gigant“, klonska kolonija koju čini više od 40.000 pojedinačnih “drhtavih stabala aspen” prema američkoj Službi za šume, a koja se nalazi u nacionalnom parku Fišlejk u južnom centralnom dijelu Jute stara nevjerovatnih 80,000 godina.

Švedski univerzitet Umea je prije nekoliko godina saopštio da je u švedskim planinama pronađeno oko 20 smreka za koje se procjenjuje da su stare preko 8.000 godina. Čak je za jednu smreku nazvanu “Old Tjiko”, procijenjeno da je stara 9.562, godine! (Naj portal/ Foto: Depozit)