Prirodni fenomen, pronađen u okolini Trebinja, tačnije iznad naselja Aleksina međa, dio je priče o krškom pejzažu Bosne i Herecegovine. Za ovaj lokalitet se veže jedna jako interesantna priča koja može svoje mjesto naći i u udžbenicima.
Naime, Kamene oči je otkrio trebinjski arheolog Đorđije Odavić istražujući gradine. U prostranstvima krečnjačkih stijena, arheolog je primjetio Kamene oči i kako i sam kaže, posebnu dozu mističnosti daje činjenica da ih možete uočiti samo iz određenog ugla.
I Nedeljko Marić, novinara lokalne novine “Glas Trebinja“ iz Trebinja, ima svoja iskustva. Njega je u najmanju ruku zbunio osjećaj da ga neko gleda iz brda i prvobitno nije vjerovao sam sebi pa je upitao kolegu novinara da li i on ima osjećaj da ih neko zaista gleda.
Još zbunjeniji Marićev kolega pristao je da se vrate i da provjere moguću iluziju. Kad su došli na prethodno mjesto, kako sami kažu, koncentrisano su gledali prema kamenom masivu i, gotovo istovremeno, reagovali na “kameni pogled“ što je, nanovo, djelovalo zbunjujuće. Kad su se približili vidjeli su i fotografisali ovaj prirodni i kulturološki fenomen.
Osim „Glasa Trebinja“ o “kamenim očima” izvještavale su i pojedine televizije pa je zabilježeno da su mnogi TV gledaoci imali isti osjećaj kao novinar „Glasa Trebinja“ i pokazivali interes da posjete ovu destinaciju.
“Kamene oči“ imaju značaj u okviru medijevalnih studija. Prirodni su fenomen jer se zaista vidi da ih je priroda stvorila, a kulturološki jer je ljudska ruka dotjerivala “stolicu“ koja je kompaktni dio “očiju“ i, gledajući izdaleka, izgleda kao brada te sve skupa podsjeća na kruto muško lice.
Sličnih vrsta kamenih stolica ima dosta u BiH, ali bez “kamenih očiju“. Veoma slična kamena stolica se nalazi u selu Turani na Ljubomiru kod Trebinja, ali nije na uzvišenju i nema “kamenih očiju“.
Šefik Bešlagić je objavio knjigu “Kamene stolice u srednjevjekovnoj BiH“ i ovakve stolice datirao u XV vijek. Dakle, na takvim i sličnim stolicama sjedili su vladari ili knezovi odnosno ljudi koji su imali ugled na određenom nivou i u ograničenom prostoru.
“Kamene oči” i kamena stolica su posebnost jer čovjek koji sjedi na toj stolici ima viši autoritet zbog “kamenih očiju” koje ulijevaju i dozu straha ili strahopoštovanja, ali i mističnosti. Pretpostavlja se da su ove nastale u XV vijeku i nalaze se južno od Trebinja na lokalitetu zvanom Stančeva gomila.
Što ovu priču čini još zanimljivijom, u “oči” je moguće i ući, odmoriti se i uživati u pogledu. U unutrašnjosti “očiju” pronađena je i stolica koja je, kako arheolozi smatraju, oblikovana od strane čovjekove ruke čak u neolitu (kameno doba). U ljudskoj prošlosti je bilo od velike važnosti na kojoj visini se nalazite, jer što ste više pozicionirani u odnosu na okolinu, bolje kontrolišete prostor. Ova stolica je i dokaz te teorije. (Naj portal)
