Krivi toranj se nalazi u Pizi, Italijanskom gradu blizu obale Ligurskog mora, a zbog svog zanimljivog “problema” godišnje privuče više od milion znatiželjnika. Izgradnja je započeta još 14. avgusta 1173. godine, a toranj je pravljen gotovo 200 godina.
Iako je nagnut pod uglom od pet stepeni, zbog čega je vrh pomJeren od temelja za više od pet metara, Krivi toranj u Pizi, visok 58 metara, opstaje vijekovima, čak je preživio najmanje četiri jaka zemljotresa. Uvršten je u jedno od 7 svjetskih čuda. Njegov jedinstven dizajn i fenomenalna izrada razlog su što se svrstava među najljepša djela svjetske arhitekture.
Dizajniran je po ugledu na čuvenu vavilonsku kulu koju je u svojim djelima opisao otac istorije, drevni Herodot. Do vrha tornja vas vodi nevjerovatnih 294 stepenika a sedam zvona na njemu zvone po taktovima muzičke ljestvice. Inače krivi toranj i jeste ništa više do zvonik monumentalne katedrale Kampo dei Mirakoli. Osim tornja ovaj prelijepi kompleks čine i krstionica, crkva i dva muzeja.
Radovi na izgradnji katedrale tekli su dosta brzo za ondašnje prilike i tek poslije 5 godina, dodavanjem trećeg nivoa, primijećeno je da dolazi do naginjanja tornja. Ratne prilike obustavile su sve, pa je gradnja nastavljena gotovo jedan vijek kasnije kada su pod različitim uglom dodata još 4 nivoa na prvobitnu građevinu.
Novi ratni sukobi, tačnije poraz Pize od Đenove, označili su novi dugačak prekid u izgradnji tornja a tek 1372. godine, tačno 199 godina od početka radova, gradnja tornja ja završena.
Zašto je toranj kriv i može li se ispraviti?
Tek nedavno je definitivno utvrđeno da je neadekvatno postavljanje temelja koji tone u mekši donji sloj tla razlog jedinstvene nakrivljenosti cijele građevine. Pokušaji poput kopanja staze oko donjeg dijela tornja ili ulivanje betona u temelje za vrijeme Musolinijeve vladavine samo su pogoršali stvari.
Moderniji građevinski radovi sprovedeni od 1999. godine koji su se sastojali u uklanjanju donjeg sloja tla sa više strana tornja imali su za cilj da vrate toranju prvobitni nagib od 13 stepeni u čemu se i uspjelo.
Odustalo se od ideje da se toranj potpuno ispravi iz 2 razloga. Prvo, tehnički bi bilo gotovo nemoguće i veoma rizično po čitavu građevinu. Drugo, ta nagnutost je postala njegov simbol i dio identiteta.
A kada ga posjetimo i prestane naša impresioniranost činjenicom da se ovako kriv toranj nije srušio kroz mnoge vijekove postanemo zapravo svjesni njegove raskoši i ljepote.
